Title of Product:

Sądecka szkoła malarstwa ołtarzowego ( tablicowego)

Image of the product:

Name of Author(s): Tadeusz Chrzanowski

Name of Producer: informacja internetowa "artinfo.pl"

Language/s of Product: Polski

Website of the product: www.artinfo.pl/?pid=publications&sp=list&id=166&lng=1

Target Group: grupa ogólna

Overall Evaluation: excellent

Availability of community:
Newsgroup

Description of contents:
Okres wieków XIV-XVI to jednak przede wszystkim czas wielkiego rozwoju kulturalnego Sądecczyzny, zarówno jej miast, jak i wsi. Nowy Sącz staje się ważnym ośrodkiem nie tylko administracyjno-gospodarczym, ale także miejscem wizyt królów, działań artystów i rozwoju sztuki. Podobnie dzieje się z innymi miastami Sądecczyzny, które w tym czasie zyskują bogatą zabudowę miejską i liczne fundacje kościelne. Na wsiach powstają kościoły, kaplice z bogatym wyposażeniem w dzieła sztuki sakralnej – rzeźby i malarstwa oraz rzemiosła artystycznego. Rozwój sztuki sakralnej, który przybrał szczególnie znaczne rozmiary w końcu XIV i 1 poł. XV wieku skłonił niektórych historyków sztuki do wyróżnienia tzw. „szkoły sądeckiej” w malarstwie ołtarzowym (tablicowym). Szkołę tą stanowił zespół działających w tym okresie (około XV w.) w okolicach Nowego i Starego Sącza artystów, tworzących swe dzieła w podobnym klimacie liryzmu i konserwatyzmu. Cechy te upodabniały dzieła sądeckie do czternastowiecznej sztuki włoskiej („Nowy Sącz – polska Siena”). Ostatnie wyniki badań sugerują raczej dominujący wpływ ośrodka krakowskiego na te dzieła (szkoła krakowsko-sądecka) a zwolennicy tej tezy dostrzegając odrębność sztuki okolic Sączów zwracają uwagę, że fakt zachowania wielu zabytków w tych okolicach nie świadczy że tam powstały. Na XV wiek datuje się także rozwój tzw. stylu „Pięknych Madonn”, których poszczególne egzemplarze pochodzą z kościołów, a i być może z warsztatów sądeckich. Wśród nich wymienić można słynne Madonny z Krużlowej i Ptaszkowej. Bez względu jednak na ostateczny wynik tej dyskusji już teraz można stwierdzić, że Sądecczyzna tego okresu stanowiła obszar bogaty w wysokiej klasy dzieła, a jej sztuka promieniowała na okoliczne tereny.

Rozwój sztuki w tym okresie szedł także w parze z ogólnym podniesieniem poziomu wiedzy i świadomości wśród, oczywiście niektórych, warstw społecznych. Ziemia sądecka wydaje pierwszych studentów Uniwersytetu Krakowskiego pochodzących nie tylko z miast (Nowy i Stary Sącz, Grybów), ale także z: Barcic, Chełmca, Nawojowej, Podegrodzia, Rożnowa, Świerkli, Tęgoborzy i Tropia. Rozwojowi szkolnictwa towarzyszył zapewne także rozkwit literatury. Szlakami sądeckimi wędrują zapewne liczni ówcześni humaniści – pisarze, malarze, ludzie kultury, nauki i sztuki.

Evaluation and Comments:

Evaluation Date: 03.01.2009

Name of teacher: Michał Seroczyński

Name of School: CKU Sopot

Country: Polska

Subjects Taught: sztuka piękna